Wednesday, December 20, 2006

είναι κάποιες στιγμές...

όλα είναι εντάξει, κι εσύ περπατάς ανάμεσα τους, γλυκό αεράκι, ανάλαφροι φωτισμοί, όμορφες γωνιές, κυματιστές φιγούρες συνοδεύουν το βήμα σου,
όλα είναι εντάξει έτσι όπως είναι, δεν χρειάζεται να κάνεις τίποτε παραπάνω

Υπάρχουν κάποιες στιγμές, εκεί που περπατάς ανήξερος, που έρχονται και παίρνουν το βάρος σου. Χωρίς να το καταλάβεις, σε περικλείουν ανεπαίσθητα και σε σηκώνουν ανάλαφρα. Κοιτάς γύρω σου και νιώθεις ενωμένος με τον κόσμο, αναπόσπαστο μέρος του. Ό,τι συμβαίνει είναι δικό σου και εσύ δικός του. Συνδεδεμένος με το χώρο, συμφιλιωμένος με το παρόν, δεν χρειάζεται άλλο να προσπαθείς. Όλα είναι εκεί, και είναι καλά.

Αυτές οι στιγμές είναι τόσο πολύτιμες (και σπάνιες) που η ζωή δεν θα άξιζε χωρίς αυτές. Δεν θα είχε λόγο να προσπαθούμε να ζούμε αν δεν απολαμβάναμε κάποτε κάτι από αυτή τη ζωή δωρεάν και όχι σαν αμοιβή των προσπαθειών μας . Όσα κακά κι αν συμβαίνουν γύρω μας, τα οποία προσπαθούμε να αλλάξουμε και καλά κάνουμε, δεν είναι αρκετά αυτές τις στιγμές να μειώσουν την απόλαυση του κόσμου που ζούμε (και δεν θα ξαναζήσουμε).

Αυτή η στιγμιαία απαλλαγή από την προσπάθεια, το ξαλάφρωμα από το άχθος της εργασίας (που έγινε άγχος) έρχεται απροειδοποίητα. Δεν είναι αποτέλεσμα κάποιας δικής σου ενέργειας. Δεν χρειάζεται να κάνεις κάτι για αυτό, να κάνεις γιόγκα, να πάρεις ναρκωτικά, να πας στην εκκλησία, να δεις μια ταινία, να κερδίσεις το λόττο ή να σου κάτσει ένα καλό γαμήσι. Όλα αυτά βοηθάνε στο ξαλάφρωμα, μπορεί, αλλά δεν είναι το ίδιο.

Η μεγάλη αξία αυτών των στιγμών είναι ότι δε έχουν να κάνουν με εσένα ή με κάτι που κάνεις. Δεν είναι προνόμιο κάποιων, ούτε χρειάζεται να έχεις λεφτά ή γκόμενα για να τις ζήσεις. Υπάρχουν για όλους, διαχέονται στον χώρο, εισχωρούν στην καθημερινότητά σου και της δίνουν αέρα για να πάρεις μια ανάσα στο λαχάνιασμα της βιοπάλης. Αντιπροσωπεύουν μάλλον μια παύση, παρά μια κορώνα δημιουργίας. Δεν μοιάζουν με κάποιες άλλες στιγμές «μαγικές», που η θεαματικότητά τους δεν σου αφήνει περιθώρια να τις αγνοήσεις, αφού ακόμη και να μη τις νιώθεις θα πρέπει να αναφωνήσεις στο μεγαλείο τους. Αυτές μπορείς να τις αγνοήσεις, όμως σίγουρα θα τις νιώσεις, αν όχι με το μυαλό σου, με τα κύτταρα σου.

Είναι τόσο διακριτικές και λεπταίσθητες, σαν πυγολαμπίδες, που το μόνο που μπορεί να κάνει ο άνθρωπος είναι να τις χαλάσει αν πάει να να κάνει κάτι με αυτές, διότι δεν χρειάζεται να κάνει τίποτε, επιτέλους. Η κατασκευαστική μανία του ανθρώπου μπορεί να της διώξει, όπως έδιωξε και τις πυγολαμπίδες. Το πολύ που μπορεί είναι να τις υπομιμνήσκει στα καλλιτεχνικά του έργα, συνθέτοντάς τα με συναίσθηση της σιωπή τους.

Τα έργα του ανθρώπου αξίζουν εφόσον σέβονται το χώρο και τον χρόνο, που εμπεριέχει αυτές τις στιγμές σαν παύση ή κενό, και δεν παρεμβαίνουν βίαια στο περιβάλλον, με μια αδηφάγα αγωνία επιβίωσης που τις διώχνει. Θα εισηγούμουν, λοιπόν, μια οικολογία των στιγμών στο περιβαλλοντολογικό κίνημα, για να του δώσουμε και μια ποιητική διάσταση.

Η τσιμεντοποίηση της Αθήνας, εντωμεταξύ, έκανε τη ζωή τόσο ασφυκτική στερώντας από τους ανθρώπους αυτές τις στιγμές, που τους βλέπεις όλους στον δρόμο σαν κυνηγημένους. Τελευταία φορά που ένιωσα ωραία στους αθηναϊκούς δρόμους ήταν μια άνοιξη πριν δέκα χρόνια, στον πεζόδρομο με τις νεραντζιές, ανάμεσα στο Πολυτεχνείο και στο Μουσείο. Έκτοτε, με τη ψυχή στο στόμα. Δεν αντέχεται μια πόλη που είσαι συνέχεια στην πρίζα.

Εδώ νιώθω πιο συχνά να με σταματάνε κάποιες στιγμές από την τρεχάλα, για να κοιτάξω γύρω μου. Το είχα νιώσει και σε ένα παλιό μου ταξίδι εδώ, σε μια επίσκεψη μου στο τότε ανατολικό Βερολίνο. Εκεί που περπατούσα με τη λαιμαργία τουρίστα, που τρέχει να καταβροχθίσει ενσταντανέ, κάτι με σταμάτησε σε μια στροφή ενός «ασήμαντου» δρόμου και έμεινα να κοιτάζω χωρίς ιδιαίτερο σκοπό, απλά νιώθοντας το πέρασμα του χρόνου να μου χαϊδεύει τον ώμο. Μου εντυπώθηκε τόσο που το θυμόμουν για χρόνια. Ίσως αυτό να με ξανάφερε εδώ μόνιμα. Για να καταλάβετε πού μπορεί να κρίνεται το παιχνίδι μερικές φορές, όχι στην κλαγγή των όπλων και στις ιαχές, αλλά στις μικρές, σιωπηλές, αόρατες στιγμές.

1 comment:

άσκεπος said...

Από τα καλύτερα κείμενά σου.